Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van De constitutie van het burgerlijk recht | Hans Nieuwenhuis

• 1 De hoekige verhouding van constitutioneel en burgerlijk recht

  Dit is een preview. Er zijn 2 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• Hoe zijn staat en maatschappij met elkaar verbonden/?

  Naar gangbare opvatting vormen zij een hoek van exact negentig graden. De Staat en zijn ambten zijn geplaatst langs een verticale as. Zij treden de maatschappij tegemoet als overheid. De maatschappij daarentegen beweegt zich langs een horizontale lijn.

• Welke ontwikkeling heeft het eigendomsrecht doorgemaakt?

  De eigenaar werd hem het recht om op volstrektste wijze over de zaak te beschikken ontnomen in het nieuw BW. Artikel 5:1 BW omschrijft de eigendom voortaan als 'het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak kan hebben'. De formulering is gekozen om aldus de positie van het eigendomsrecht te markeren ten opzichte van de beperkte rechten als pand en vruchtgebruik die uit het eigendomsrecht zijn afgeleid.

• WAt betekent het dat de omschrijving van eigendom nauwelijks van elkaar uiteenloopt in China en NEderland?

  Slagter concludeert: De eigendomsstructuur is eigenlijk weinig fundamenteel als criterium voor onderscheiding tussen het kapitalistische en het socialistische stelsel.

• Wat is de opvatting van de Engelse politieke filosoof John Locke ten aanzien van eigendom?

  Werd door hem aangewezen als een constitutioneel fenomeen van de eerste orde. The great and chief end of Mens uniting into Commonwealths and putting themselves under Government, is the Preservation of their Property. Niet god, maar de mens zelf schept zijn overheid. De constitutie strekt tot regeling van het bestuur van de burgerlijke maatschappij. De constitutie bepaalt niet slechts haar regeringsvorm maar ook haar voornaamste doel: handhaving van de burgerlijke rechten.

• Waar wordt de kern van het constitutionele recht door gevormd?

  Ideologie van de rechtsstaat. Moderne constituties hanteren daartoe twee technieken: machtenscheiding en proclamatie van grondrechten, aanspraken van burgers om gevrijwaard te blijven van inmenging door de overheid.

• 2 Grondrechten als 'wertsystem'

  Dit is een preview. Er zijn 3 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 2
  Laat hier meer flashcards zien

• Waarom hebben constituties per definitie horizontale werking?

  Zij bevatten steeds tevens de normatieve uitgangspunten voor de beoordeling van het maatschappelijke verkeer. 

• Wat is de toetssteen voor de horizontale aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad?

  De inhoud van 'hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt'. Wordt voor een belangrijk deel bepaald door de maatschappelijke kernwaarden die zijn af te lezen uit de constitutie. --> grondrechtelijke waardetheorie.

• Wat houdt grondrechten als wertsystem in?

  Grondrechten als systeem van waarden dat het gehele recht, met inbegrip van het burgerlijk recht, in zijn greep houdt, en waarvan de kern wordt gevormd door de waarde van de menselijke persoon.

• Is het algemene persoonlijkheidsrecht als grondslag van grondrechten niet al te diepgravend?

  De AG Koopmans is van oordeel dat dit recht een van de onuitgesproken uitgangspunten vormt van onze rechtsorde.

• Wat valt te zeggen over het rechtsgehalte en de structuur van het algemeen persoonlijkheids recht?

  Zo, in onbewerkte vorm is het zeker geen in rechte inroepbaar subjectief recht, en evenmin een afdwingbare rechtsplicht van de overheid om zich van inmenging te onthouden. Pas door concretisering kan blijken in welke richting het algemene persoonlijkheidsrecht in het desbetreffende geval zijn invloed laat gelden. In verticale richting doordat het wordt geconcretiseerd tot een rechtsplicht die de overheid gebiedt zich te onthouden van inmenging in de persoonlijke levenssfeer van de burgers. In horizontale richting doordat het algemene persoonlijkheidsrecht wordt toegespitst tot een concrete rechtsnorm die de burger een aanspraak verleent jegens een van zijn medeburgers.