Leerpad A- mondpathologie - Letsels van het mondslijmvlies en weke delen

16 belangrijke vragen over Leerpad A- mondpathologie - Letsels van het mondslijmvlies en weke delen

Benoem definitie, etiologie, klinische aspecten en behandeling van de vasculaire afwijking-> Kaposi sarcoom.

Definitie:
  • Laaggradig maligne vasculaire tumor
  • Thv de huid en slijmvliezen
Etiologie:
  • Er is een verband met Humaan Herpesvirus 8 (HHV-8).
  • Komt vaak voor bij mensen met een verzwakt  immuunsysteem, zoals bij AIDS.
  • Immuunsuppressie (bv. na transplantatie) kan het risico verhogen.
Klinische aspecten:
  • Initieel vlakke bruinrode vlekken thv mondslijmvlies
  • Nadien eerder zwellingen
  • Meestal niet pijnlijk
  • Cutaan of mucosaal, in de mond voorkeur voor gehemelte, tong en tandvlees
Behandeling:
  • Excisie (wegsnijden)
  • Radiotherapie (bestraling)
  • Chemotherapie (injectie of via het bloed)
  • Bij AIDS: HAART (Highly Active Anti-Retroviral Therapy) om het immuunsysteem te versterken.

Noem een voorbeeld van chemische beschadiging/medicatie etsing?

Smelttabletten.
  • Lange tijd dezelfde positie aan intens & lokaal contact met actieve stof
  • Etsende werking -> Acetylsalicylzuur (Aspirine)
    • Etsende werking
    • Chemische brandwonde

Witte afwijkingen-> lokale factoren-> Linea alba: Benoem de definitie, etiologie, epidemiologie, klinische aspecten en behandeling.

Definitie:
  • = Goedaardige witte lijn van het wangslijmvlies thv. Occlusievlak
Etiologie:
  • Mechanische irritatie gebitselementen
Epidemiologie:
  • +- 5% volwassen bevolking

Klinische aspecten:
  • Dubbelzijdig/ bilateraal
  • Geen klachten
  • Soms overgang naar morsicatio buccorum (wangbijten)

Behandeling:
  • Geen
  • Op vraag van de pt soms afronden van molaren en premolaren indien anatomisch mogelijk
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Witte afwijkingen-> lokale factoren-> Mechanisch en thermische beschadiging leg uit?

  • Mechanische beschadiging
    • bv. langdurig aanwezig zijn van wattenrol tijdens tandheelkundige behandeling
      • → R/ STEEDS • natsproeien voor verwijderen
  • Brandwonden
    • bv. hete dranken en voedsel, verhitte tandartsboor
    • Aanvankelijk necrose van het epitheel
      • → Later stadium littekenvorming en witte verkleuring van slijmvlies
    • Vaak lippen

Witte afwijking-> aangeboren factoren-> white spongenaevus leg uit definitie, epidemiologie, klinische aspecten, histopathologie en behandeling?

Definitie:
  • Goedaardige slijmvliesafwijking
  • Autosomaal dominant erfelijk -> Het afwijkende gen ligt op een niet-geslachtschromosoom (dus mannen én vrouwen kunnen het even vaak erven).

Epidemiologie:
  • Vaak reeds op jeugdige leeftijd

Klinische aspecten:
  • Witte, vaak iets verdikte slijmvliesverandering
  • Meestal dubbelzijdig op wangen en tong
  • Klinische diagnose

Histopathologie:
  • Acanthose (Verdikking van de epidermis (bovenste huidlaag)

Behandeling:
  • Geen
   


Endogene & niet-melanine gerelateerde pigmentaties
→ Hemochromatose. Leg uit

= Voortschrijdende ijzerstapeling in weefsels met orgaanschade tot gevolg.
  • Primaire (hereditaire=erfelijk) hemochromatose:
    • Niet gereguleerde, te grote ijzerabsorptie in darm
    • Lichaam kan onvoldoende overmaat ijzer uitscheiden -> Orgaanschade
  • Secundaire hemochromatose:
    • Ijzerstapeling is gevolg van andere aandoening (meestal bloed of beenmerg)
    • Bv. Bloedtransfusies bij beta-thalassemie
  • Ijzerstapeling kan zich ook presenteren in de huid en slijmvliezen:
    • Bronsverkleuring huid
    • Diffuse zwart-bruine verkleuringen van het mondslijmvlies bij 15-20%
  • Voorkeurslocaties:
    • Palatum durum
    • Gingiva
    • Buccale mucosa
  • Soms is er tandverkleuring met verlies van glazuur
  • Gele- bronsachtige verkleuring
    • Niet enkel pigementaties
    • Ijzer -> orgaan
      • Cyrose: lever, diabetes, hartfalen


Exogene & niet-melanine gerelateerde pigmentaties
→ Metaalpigmentatie. Leg uit definitie, etiologie, epidemiologie, klinisiche aspecten, differentiaaldiagnose, verder onderzoek en behandeling

Defintie:
  • Pigmentatie van tandlvees of mondslijmvlies
  • Gevolg van neergeslagen metaal partikels (Amalgaam)
Etiologie:
  • Extractie element met amalgaam-> partikels die afbreken dringen binnen omgevende weefsels
  • Prepareren van element-> metaalstof boor in sulcus gin.
  • Tandvleestatoeage
Epidemiologie:
  • AA- pigmentaties zijn vrij frequent voorkomend

Klinische aspecten:
  • Blauw (grijze) pigmentatie
  • Vlak
  • Geen klachten
  • Levenslang onveranderd
Differentiaaldiagnose:
  • Melanine gerelateerde pigmentatie
  • Hemochromatose
  • Pigmentatie tgv medicatie gebruik
Verder onderzoek:
  • Rx toont soms metaalfragmenten, histopathologie: metaalpartikels herkenbaar
Behandeling:
  • Niet nodig


Exogene & niet-melanine gerelateerde pigmentaties
→ Geneesmiddelen.

Geneesmiddelen kunnen pigmentatie van mondslijmvlies veroorzaken.
  • Chloroquine (->antimalarismiddel)
  • Minocycline (->anti-acne antibioticum)
  • Antiretrovirale middel zidovudine (-> behandeling aids)


Pathogenese is afhankelijk van de desbetreffende medicatie:
  • Stimuleren productie van melanine door melanocyten
  • Stapeling van het medicijn of zijn metabolieten
  • Stapeling van ijzer door beschadiging van bloedvaten


Exogene & niet-melanine gerelateerde pigmentaties
→ Zware metalen


  • Bepaalde zware metalen en chemische verbindingen kunnen orale pigmentaties veroorzaken.
  • De verkleuring is het gevolg van verhoogde bloedwaarde van het zware metaal

Melanine gerelateerd pigmentatie-> Naevus pigmentosus leg uit.

Definitie:
  • Goedaardig gezwel van melanine producerende naevuscellen
  • Geen bewijs van overgang naar melanoom (tumor), maar wordt soms gesuggereerd.
Classificatie:
  • Er wordt histologisch onderscheidt gemaakt afh van de plaats waar de Melanine-producerende naevuscellen zich bevinden (afbeelding)
Etiologie: -> onbekend
Epidemiologie:
  • Een intra-orale naevus is zeldzaam
Klinische aspecten:
  • Meestal solitaire bruin-zwarte of blauwe laesie.
  • Meestal licht verheven, GEEN klachten
  • Klinisch niet te onderscheiden van een beginnend melanoom
Histopathologie:
  • Bepalen van type naevus afh van de lokalisatie van de naevuscellen
  • Onderscheid met melanoma obv APD
Behandeling:
  • Chirurgische verwijdering
  • Reden: klinische moeilijk onderscheid andere gepigmenteerde afwijkingen

Wat is de voorkeurslokalisaties van Naevus pigmentosus?

  • Slijmvlies van het palatum durum
  • De gingiva
  • Het wangslijmvlies
  • De lippen


Melanine gerelateerde pigmentaties
→ Oraal melanoacanthoma

Wat?
  • Zeer zeldzaam gepigmenteerd letsel van de orale mucosa
  • Goedaardig
  • Plots ontstaan en snelle groei
  • Uitzicht:
    • Meestal solitair
    • Plat of plaque-achtig
    • Kleur: Bruin-zwart
  • Je ziet het:
    • Als reactief proces op trauma of irritatie
    • Jongere leeftijd
    • Vrouwen
  • Voorkeurslocatie:
    • Buccale mucusa
    • Kan ook elders
  • Histopathologisch beeld:
    • Proliferatie van keratinocyten + melanocyten
  • Soms spontane regressie na incisie biopt


Melanine gerelateerde pigmentaties→ Raciale pigmentatie

  • Raciale of fysiologische pigmentatie
  • Gegeneraliseerde pigmentatie mondslijmvlies bij donkere fototypes
Etiologie:
  • Toename melanine pigment van melanocyten in basale laag epitheel
Diagnose: klinische beeld& huidskleur

• Varieert van licht bruin tot zwart
• Neemt toe met de leeftijd
• Voorkeurslocatie:
  • Buccale en labiale gingiva
  • Maar kan overal in mondholte

• Voorkomen zoals tong, mondbodem, wang en lippen


Melanine gerelateerde pigmentaties→ Rokersmelanose


• +- 25% van de zware rokers (vnl door sigaretten)
• Onschuldige goedaardige aandoening
• Verkleuring door toename melanine-productie door melanocyten
• Onder invloed van:
  • Polycyclische amines (nicotine en benzopyreen
  • (mogelijk warmte)

Klinische presentatie:
• Multipele, onregelmatige bruine maculae mondslijmvlies
• Locatie:
  • Kan overal in mondholte
  • Maar… Voorkeurslokaties:
    • Labiale gingiva
    • Wangslijmvlies
    • Palatumslijmvlies
Behandeling:
  • Staken rooktgewoonte verdwijnen pigmentaties geleidelijk na enkele jaren.
  • Proefexcisie indien verkleuring niet verdwijnt of toeneemt in intensiteit

Melanine gerelateerde pigmentaties-> postinflammatoir


Definitie:
  • Postinflammatoire hyperpigmentatie= donkerverkleuring van het slijmvlies
  • Soms bij langdurig aanwezige, ontstekingsachtige afwijkingen van het slijmvlies. bv. orale lichen planus

Etiologie:
  • Oorzaak onduidelijk
  • Mogelijk worden melanocyten in het slijmvlies aangezet tot verhoogde melanineproductie onder invloed van ontstekingsmediatoren.

Epidemiologie:
  • Frequenter bij mensen met donkere huid

Klinische beeld:
  • Bruin-zwarte gepigmenteerde gebieden
  • In de nabijheid van oorspronkelijke actief proces (bv. lichen planus)


Histologisch onderzoek:
  • Verhoogde productie van melanine door melanocyten
  • accumulatie van melanine in macrofagen in het oppervlakkige bindweefsel.

Behandeling:
  • Verkleuring wordt minder intens of verdwijnt nadat de oorspronkelijke slijmvliesafwijking is verdwenen


Pigmentaties door systemische aandoeningen → Ziekte van addison

  • Primaire bijnierschorsinsufficiëntie
    • DAAROM compensatie door de hypofyse:° reactieve toename productie
    • ACTH - ACTH stimuleert ook de melanocyten (adrenocorticotroop hormoon) → Melanocyten worden gestimuleerd tot verhoogde productie van melanine
  • RESULTAAT
    • Bruine verkleuring van de huid, de slijmvliezen en de gingiva (vroeg teken!)
    • Multipele onregelmatige vlekken, vaalbruin tot zwart
    • Voornamelijk thv buccale mucosa & gingiva
    • Bij therapie gradueel vermindering van hyperpigmentatie
  • Algemeen klinisch beeld:
    • Moeheid & zwakte
    • Gebrek aan eetlust, gewichtsverlies
    • Misselijkheid en braken
    • Buikpijn en diarree
    • Pijn in spieren en gewrichten
    • Orthostatische hypotensie
    • Hyperpigmentatie slijmvliezen & huid door toegenomen ACTH

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo