Huisarts - Urogenitale klachten
26 belangrijke vragen over Huisarts - Urogenitale klachten
Wat is de incidentie van afwijkende vaginale afscheiding?
Microscopisch onderzoek naar “hyfe” als voorspeller van candida:
De huisarts geeft aan: als candida hebt, dan zou ik dat in 4 van de 5 keer gevonden hebben. Waarop mevrouw Groen zegt: “dan is er dus een kans van 1 op 5 dat ik toch die schimmel heb?” Is deze redenering juist?
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Bacteriele vaginose, behandeling klachten:
Wat is fluor vaginalis?
Lichamelijk onderzoek bij fluor vaginalis?
- Inspectie vulva (roodheid) en speculumonderzoek: vaginawand (kleur, aspect), portio (bloedverlies, aspect, uitvloed), fluor (kleur, consistentie), erosies (bij pessarium).
- Op indicatie (mogelijk soa of opstijgende infectie): vaginaal toucher en buikonderzoek.
Welke aanvullende onderzoeken kun je doen bij fluor vaginalis?
- pH fluor (normaal 4 tot 4,5);
- aminetest.
Verricht vervolgens gericht aanvullend onderzoek, tenzij sprake is van 3 positieve Amselcriteria
(zie Begrippen) of fysiologische fluor:
- microscopisch onderzoek in de praktijk (zie bijlage NHG-Standaard) en/of;
- gistkweek en/of;
- laboratoriumonderzoek naar bacteriële vaginose (bepaling Nugentscore) en/of;
- specifieke kweek of PCR naar Trichomonas vaginalis.
Wanneer spreken we van vulvovaginale candidiasis? Wanneer van ernstige vulvovaginale candidiasis?
- Vulvovaginale candidiasis: jeuk, niet-riekende, witte afscheiding, en een rode, gezwollen vulva of vaginawand met witte, brokkelige fluor bij lichamelijk onderzoek. Een positieve gistkweek of KOH-preparaat met schimmeldraden (bij microscopisch onderzoek) ondersteunen de diagnose.
- Ernstige vulvovaginale candidiasis: bij uitgebreid erytheem, oedeem, krabeffecten of fissuren
Wanneer spreken we van bacteriële vaginose?
- Bacteriële vaginose: ≥ 3 Amselcriteria positief of Nugentscore ≥ 7.
- Bacteriële vaginose onzeker: 2 Amselcriteria positief of Nugentscore 4-6 (intermediair: veranderde vaginale flora).
- Geen bacteriële vaginose: Nugentscore 1-3.
Amselcriteria: de vier Amselcriteria zijn dunne, homogene fluor, pH fluor > 4,5, positieve aminetest (rotte visgeur, sterker na toevoegen druppel KOH) en ‘clue-cellen’ in het fysiologisch zoutpreparaat.
Nugent-score (via laboratorium):
- 0 t/m 3: normale bacteriële vaginale flora
- 4 t/m 6: intermediair (veranderde vaginale flora, geen bacteriële vaginose)
- 7 t/m 10: bacteriële vaginose
Wanneer spreken we van aspecifieke fluorklachten?
- Aspecifieke fluorklachten: geen afwijkingen bij onderzoek en geen risico op soa.
Hoogrisicogroepen voor chlamydia, gonorroe, syfilis, hepatitis B en hiv:
- mannen die seks hebben met mannen (MSM)
- sekswerkers en klanten (contact in de afgelopen 6 maanden)
- personen afkomstig uit een soa-endemisch gebied (eerste en tweede generatie)
- personen met veel wisselende seksuele contacten (≥ 3 in de afgelopen 6 maanden)
- personen met een partner uit 1 van de voorgaande groepen
Waar hebben seksueel actieve jongeren <25 jaar die niet tot deze hoogrisicogroepen behoren een verhoogd risico op?
Vraag bij vaginale klachten of klachten passend bij epididymitis of urethritis naar:
- afscheiding urethra, afscheiding uit de anus
- pijnlijk, branderig, geïrriteerd gevoel bij het plassen, jeuk of irritatie
- koorts, koude rillingen, andere algemene ziekteverschijnselen
- bij een vrouw: afscheiding, contactbloedingen, intermenstrueel bloedverlies, pijn in de onderbuik
- bij een man: pijn en zwelling van de bijbal, roodheid en zwelling van het scrotum
Wat is een epididymitis (op basis van een soa):
Wat is een proctitis ((op basis van een soa):
De afgelopen jaren zien huisarts meer patiënten met vragen over een SOA en wordt de diagnose SOA ook vaker gesteld.
De 5 risicogroepen voor het krijgen van een SOA:
- Prostituees
- Personen afkomstig uit een SOA endemisch gebied (1e en 2e generatie).
- Personen met wisselende seksuele contacten (3 of meer in de 6 maanden vooragaand aan het consult)
- Personen met een partner uit één van de voorafgaande groepen.
De huisarts wilt weten of hij ook onveilige anale seks heeft gehad. Wat hij de huisarts daarnaast weten?
Wat is de DD van dyspareunie:
- Infectie
- Eczeem
- Littekens
- Lichen sclerosis/lichen planus
- Bartholinitis
- Uterus afwijkingen (Myomen/tumoren/endometriosis)
- Prolaps
- PID
- Trauma
- Niet lichamelijk:
- o Onvoldoend elubcricaite/opwindingsstoornis, vaignaisme, PVD en UVD
Wat is lichen sclerosis?
- Lichen sclerosus: huidaandoening gekenmerkt door atrofie (‘sigarettenpapier’) en/of hyperkeratose, macroscopisch herkenbaar als scherp begrensde, porseleinwitte glanzende plekken, op den duur aanleiding gevend tot anatomische veranderingen, zoals verdwijnen van de labia minora en vernauwing van de introïtus vaginae.
Wat is balanitis xerotica?
- Balanitis xerotica: lichen sclerosus van de glans en het preputium van de penis.
Wat is anamnese bij verdenking lichen sclerosis?
- Aard van de klachten (jeuk, pijn, ulceratie, phimosis, erectiestoornis).
- Lokalisatie van de huidafwijkingen, huidafwijkingen elders.
- Duur en beloop van urogenitale klachten.
- Mate van hinder.
- Gevolgen van de klachten voor de seksualiteit.
- Andere klachten zoals mictieklachten, vaginale fluor, menopauzale klachten, pruritus ani en (vooral bij kinderen) obstipatie en pijn bij defecatie.
- Eerdere episoden, beloop en eventuele behandeling daarvan.
- Eventueel zelf toegepaste behandelingen.
Wat is lichamelijk onderzoek bij verdenking lichen sclerosis?
- Lokalisatie afwijkingen: vulva, penis, perineum en/of perianaal.
- Eventuele extragenitale lokalisatie (vooral op de romp).
- Aard huidafwijkingen: porseleinwitte atrofische plekken, eventueel met hyperkeratose, erosies, fissuren, soms ook kleinvlekkige bloedingen, papels of maculae.
- Aanwijzingen voor anatomische veranderingen:
- bij vrouwen: verstrijken of resorberen van de labia minora, vernauwing van de introïtus vaginae, ‘verborgen clitoris’;
- bij mannen: phimosis, meatusstenose.
- Alarmsymptomen passend bij plaveiselcelcarcinoom:
- niet-genezende defecten (ulcera of erosies);
- zwellingen (verruceuze laesies, nodi);
- persisterende pijn;
- unilaterale afwijkingen;
- vergrote liesklieren.
Wat is aanvullend onderzoek bij lichen sclerosis?
- Bij twijfel aan de diagnose anogenitale lichen sclerosus is een stansbiopt geïndiceerd. Neem geen biopt bij kinderen, mannen of vermoeden van maligniteit.
Stel de diagnose lichen sclerosus op grond van anamnese (vooral genitale jeuk, dyspareunie en/of dysurie) en lichamelijk onderzoek (porseleinwitte verkleuring van de huid met sclerosering en eventueel verandering van de anatomie). Een biopt kan de diagnose bevestigen.
- Differentiële diagnose:
- dermatomycose: jeukende erythematosquameuze laesies;
- postmenopauzale atrofie: dun, atrofisch vaginaslijmvlies bij oudere, maar overigens normale, huid;
- eczeem: verschillende efflorescenties naast elkaar;
- (genitale) lichen planus: hierbij soms betrokkenheid van het vaginaslijmvlies (scherp begrensde, erythemateuze en gemakkelijk bloedende laesies van het vaginaslijmvlies, pijn op de voorgrond), vaak extragenitale laesies van mondslijmvlies, huid, behaarde hoofd en nagels;
- vitiligo: depigmentatie, scherpe begrenzing, geen schilfering, voorkeurslokalisatie gezicht en handrug, weinig tot geen jeuk;
- maligniteit: niet-genezende defecten, zwellingen, persisterende pijn, unilaterale afwijkingen, vergrote liesklieren.
Voorlichting bij lichen sclerosis:
- Chronische, niet-besmettelijke ontsteking van de huid; oorzaak onbekend.
- Risico op blijvende anatomische afwijkingen; zelden maligne ontaarding.
- Regelmatig (zelf)onderzoek, bijvoorbeeld maandelijks, en signaleren van veranderingen (wondjes, zwelling, pijn) zijn belangrijk.
- Bij seksuele problemen: geef adviezen (verbetering vochtigheid, andere coïtushouding) of verwijs.
- Doel van behandeling is verlichting van klachten en voorkomen van complicaties.
Wat geef je bij vaginale droogheid:
- Medicijn:
- - Oestrogeen crème
- Bij mammacarcinoom:
- Premenoduo, Replens, Hyalofemme, GYnofit à bevochtigings middel
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden















