Startpagina / Samenvattingen / Blok Geel / glaucoom-open-voorst

Oogheelkunde - Glaucoom

Q: Wat is de classificatie van glaucoom?

Op basis van het pathofysiologisch mechanis me onderscheiden we grofweg twee vormen waarbij de voorste oogkamerhoek open dan wel gesloten is. Binnen deze twee groepen is een verdere indeling te maken in een primaire of secundaire oorzaak.

27 belangrijke vragen over Oogheelkunde - Glaucoom

Wat is de classificatie van glaucoom?

Op basis van het pathofysiologisch mechanisme onderscheiden we grofweg twee vormen waarbij de voorste oogkamerhoek open dan wel gesloten is. Binnen deze twee groepen is een verdere indeling te maken in een primaire of secundaire oorzaak.

Hoe kunnen we open kamerhoek glaucoom verder indelen?

- Primair open kamerhoek glaucoom:

o Normale-druk glaucoom
o Oculaire hypertensie
o Glaucoom verdacht

- Secundair open-kamerhoek glaucoom

Hoe kan gesloten kamerhoek glaucoom worden ingedeeld?

- Primair gesloten-kamerhoek glaucoom
- Secundair gesloten-kamerhoek glaucoom

Hoe kan congenitaal glaucoom worden ingedeeld?

- Primair en secundair

Wat is een primair open kamerhoek glaucoom?

Primai open kamerhoek glaucomen zijn chronische progressieve opticopathieën waarbij veranderingen aan de oogzenuw (papil) optreden met zenuwschade waardoor er gezichtsvelduitval optreedt.
Bij open-kamerglaucoom is de voorste oogkamerhoek open. De weerstand voor de afvoer van het kamerwater kan dan liggen in het trabekelsysteem of verderop in het afvoertraject.

Wat is (hoge druk) open kamerhoek glaucoom?

Dit is de meest voorkomende vorm van glaucoom die wordt gekenmerkt door een verhoogde intra-oculaire druk (IOD), papilexcavatie en gezichtsveld uitval.
Papilexcavatie is een zichtbaar teken van zenuwschade aan de kop van de nervus opticus (disk), waarbij door verlies van zenuwvezels de centrale ‘cup’ in de oogzenuw uitgehold raakt

Wat is normale druk glaucoom?

Dit is een subgroep van het open kamerhoek glaucoom waarbij het ziektebeeld ontstaat bij een normale oogdruk (IOD). Bij deze groep patiënten spelen waarschijnlijk ook vasculaire oorzaken een rol in het ontstaan van het glaucoom.

Wat is oculaire hypertensie?

Bij deze patiënten is de IOD verhoogd maar zijn er geen papil- of gezichtsveldafwijkingen. Hier is dus nog géén sprake van glaucoom.

Wat is glaucoom verdacht?

Er is sprake van papilexcavatie maar het gezichtsveld is nog normaal.

Wat is secundair open kamerhoek glaucoom?

Hierbij is er sprake van een andere oculaire of systemische aandoening waarbij er een verhoogde weerstand voor kamerwater aanwezig is ter hoogte van het trabekelsysteem of verderop in het afvoer systeem.

Wat is de belangrijkste risicofactor glaucoom?

Verhoogde intraoculaire druk (IOD) is de grootste risicofactor voor het ontstaan van glaucoom. De gemiddelde oogdruk bedraagt 16 mmHg, de normale bovengrens bedraagt 21 mmHg. Patiënten met een oogdruk boven de 21 mmHg hebben dus een verhoogde kans op het ontwikkelen van glaucoom. IOD is zeker niet de enige factor die bepaalt of iemand glaucoom krijgt. Zo krijgt een deel van de patiënten met een licht verhoogde oogdruk (tot 30 mmHg) nooit glaucoom (oculaire hypertensie). Ook kunnen patiënten met een normale IOD glaucoom ontwikkelen (normale-druk glaucoom).

Wat is een primair gesloten kamerhoek glaucoom?

Bij deze vorm van glaucoom is de kamerhoek vernauwd of afgesloten zodat het kamerwater het trabekelsysteem niet bereikt

Waar kan de vorm primair gesloten kamerhoek glaucoom in worden onderverdeeld?

- Chronisch of intermitterend gesloten-kamerhoek glaucoom: hierbij is er sprake van een chronisch of intermitterend afgesloten voorste oogkamerhoek waardoor er drukpieken in de IOD ontstaan. Een verhoogde druk kan dan vooral optreden wanneer de pupil wijder is, zoals in de schemering. Vaak wordt dan tijdens het bezoek aan de oogarts een normale druk gemeten. De anamnese is dan belangrijk: is er ’s avonds sprake van halo’s en of pijn.
- Acuut glaucoom: hierbij in korte tijd plotseling een forse stijging van de IOD, wat wordt veroorzaakt door een (sub)acute afsluiting van de voorste oogkamerhoek.

Wat zijn de risicofactoren van een gesloten kamerhoek glaucoom?

Risicofactoren:

- Verzienheid ofwel hypermetropie: deze mensen hebben vaak een korter oog en minder ruimte in het voorsegment
- Leeftijd: de gemiddelde leeftijd waarbij he beeld zich openbaart ligt rond de 60 jaar, met een toename in incidentie bij oudere patiënten.
- Positieve familieanamnese
- Aziatische of inuit afkomst
- Vrouwelijk geslacht.

Risicofactoren voor secundiar gesloten-kamerhoekglaucoom (oorzaken afsluitingen voorste oogkamer):

- Parasympaticolytica, zoals bepaalde anticholinergica bij Parkinson of dpressie, kunnen de pupil van het oog verwijden. Bij mensen met een ondiepe voorste oogkamer kan dat leiden tot een aanval van hoge oogdruk. De kans hierop is kleiner na een staaroperatie.
- Vaatnieuwvormingen in de kamerhoek bij diabetes mellitus (neovasculair glaucoom).
- Verklevingen van de iris aan de achterzijde van cornea in de kamerhoek (synechiae anteriores) en verklevingen van de pupil aan de lens (synechiae posteriores).
- Tumoren (bijvoorbeeld een ringmelanoom van de achterkant van de iris) met massawerking naar voren.

Anamnese en diagnostiek van open kamerhoek glaucoom?

De diagnose open kamerhoek glaucoom kan gesteld worden op basis van anamnese, oogdrukmeting, gonioscopie (een lens waarmee je kan kijken of de kamerhoek open of dicht is en of er verklevingen of pigment aanwezig zijn), fundoscopie en aanvullend onderzoek (gezichtsveldonderzoek, OCT, pachymetrie).
Omdat zelfs in een gevorderd stadium, open-kamerhoek glaucoom geen klachten hoeft te geven is het belangrijk om de risicofactoren uit te vragen.

Wat kan worden gedaan aan het feit dat oogdruk geen vaste waarde is?

De oogdruk is geen vaste waarde, maar fluctueert net als de bloeddruk gedurende de dag. Hierdoor kan het voorkomen dat een patiënt wel durkpieken heeft, maar de druk tijdens de meting op de polikliniek normaal is. Dit is de reden dat er soms een oogdruk dagcurve gemaakt wordt, waarbij er op meerdere momenten gemeten wordt. Meestal is de druk in de ochtend het hoogst en neemt deze gedurende de dag weer af.

Waar let je op bij onderzoek van de papil bij open-kamerhoek glaucoom?

Bij fundoscopie van een papil met open-kamerhoek wordt voornamelijk gekeken naar de excavatie wordt gegeven door de verhouding tussen de verticale diameter van de excavatie (cup) en de diameter van de gehele papil (disc): de C/D-ratio. Hoe groter de papilexcavatie, des te meer kans op een gezichtsvelddefect.

Waar let je op bij gezichtsveldonderzoek glaucoom?

Naast fundoscopie is een gezichtsveldonderzoek (GVO) een belangrijk instrument om de diagnose glaucoom te stellen. De meest gebruikte techniek is perimetrie. Een perimeter kan gezichtsvelddefecten aantonen die karakteristiek zijn voor glaucoom, zoals een vezelsbundelscotoom oog wel een boogscotoom genoemd.

In het eindstadium van glaucoom is er vaak alleen nog een centrale en/of temporale gezichtsveldrest. De typische gezichtsvelduitval hangt samen met het zenuwvezelpatroon van het netvlies. Gezichtsvelduitval bij glaucoom is irreversibel en, indien onbehandeld, progressief! In principe wordt er ieder een GVO gedaan. Indien er sprake lijkt te zijn van achteruitgang wordt deze frequentie opgehoogd.

Waar let je op bij OCT glaucoom?

Een aanvullende techniek om een indruk te krijgen van mogelijke schade aan de zenuwvezels rondom de papil is de optical coherence tomography (OCT) waarmee de zenuwvezellaag in beeld gebracht kan worden. Met deze techniek kunnen kleine veranderingen worden gedetecteerd en daarmee kan achteruitgang van de aandoening een vroeg stadium worden vastgesteld.

Behandeling: Open-kamerhoek glaucoom:
Bestaat uit verschillende stappen

Medicamenteus
Laserbehandeling
operatieve behandeling
controle familie glaucoom

Wat is de laserbehandeling open kamerhoek glaucoom?

- Laserbehandeling: bij onvoldoende drukdaling op medicamenteuze therapie kan een lasertrabeculoplastiek (LTP) verricht worden. Hierbij wordt er op het trabekelsysteem gelaserd, waarna de lasereffecten gaan krimpen en zo de poriën in het trabekelsysteem opentrekken. Hierdoor verbetert de afvloed van kamerwater.

Wat is de operatieve behandeling open kamerhoek glaucoom?

o trabeculectomie (TE) is een chirurgische ingreep waarbij er middels een luikje in de sclera een ‘overloop’ gecreërd wordt tussen de voorste en achterste oogkamer en de subconjunctivale ruimte, waardoor kamervocht afgevoerd kan worden. Dit kamervocht vorm een filtratieblaas (bleb) en wordt vanaf daar opgenomen in de systemische circulatie.
o Glaucoomfilterimplant: waarbij een buisje in de voorste oogkamer het oogvocht kan laten aflopen naar een reservoir onder de extra-oculaire spieren. De meest gebruikte implants zijn van het type “Baerveldt” en “Ahmed”.

Wat zijn de familiecontroles bij glaucoom?

Het is gewenst dat een ieder boven de 40 jaar zich bewust is van het feit dat glaucoom kan optreden. Zeker indien de familieanamense belast is of als men een ziekte heeft die secundair glaucoom kan veroorzaken. In dat geval is het periodiek bezoeken van de oogarts, bijvoorbeeld elke vijf jaar, geen overbodige luxe. Het alleen varen op periodieke oogboldrukmeting is helaas niet adequaat, omdat hoge druk niet altijd glaucoom inhoudt en bij normale druk soms al verschijnselen kunnen optreden die tot schade leiden.

Wat is het behandeldoel van de behandeling glaucoom?

Het behandeldelingsdoel is het stoppen van progressie van de gezichtsvelduitval. Patiënten ondergaan regelmatige controles met gezichtsveldonderzoek en het vastleggen van visus, oogdruk, papilexcavatie en de staat van de zenuwvezellaag. Wees ervan bewust dat de therapietrouw wisselend kan zijn, omdat patiënte vaak geen direct effect merken van de behandeling. Goede voorlichting over het behandelingsdoel en het benadrukken van therapietrouw is daarom van belang.

Wat is de eerste lijns behandeling acuut glaucoom?

- Toedienen van een druppel timolol en een tablet acetazolamide (Diamox) indien voorradig.
- Vervolgens patiënt met spoed naar de oogarts verwezen.

Tweede lijns behandeling acuut glaucoom behandel opties:

- Hoge dosis acetazolamide
- IV oogdrukverlagende medicatie (mannitol)
- Vrijwel altijd een laser-iridotomie of een chirurgische iridectomie (een gaatje in de iris maken om de flow van het oogkamervocht van de achterste oogkamer naar de voorste oogkamer weer te herstellen waardoor de kamerhoek weer open gaat).
- Indien het andere oog dezelfde kenmerken vertoont zal vanwege het hoge risico op ook een aanval van acuut glaucoom in dat oog in principe een profylactische laser iridotomie worden verricht.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Blok Geel

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Oogheelkunde - Glaucoom

27 belangrijke vragen over Oogheelkunde - Glaucoom

Wat is de classificatie van glaucoom?

Hoe kunnen we open kamerhoek glaucoom verder indelen?

Hoe kan gesloten kamerhoek glaucoom worden ingedeeld?

Hoe kan congenitaal glaucoom worden ingedeeld?

Wat is een primair open kamerhoek glaucoom?

Wat is (hoge druk) open kamerhoek glaucoom?

Wat is normale druk glaucoom?

Wat is oculaire hypertensie?

Wat is glaucoom verdacht?

Wat is secundair open kamerhoek glaucoom?

Wat is de belangrijkste risicofactor glaucoom?

Wat is een primair gesloten kamerhoek glaucoom?

Waar kan de vorm primair gesloten kamerhoek glaucoom in worden onderverdeeld?

Wat zijn de risicofactoren van een gesloten kamerhoek glaucoom?

Risicofactoren voor secundiar gesloten-kamerhoekglaucoom (oorzaken afsluitingen voorste oogkamer):

Anamnese en diagnostiek van open kamerhoek glaucoom?

Wat kan worden gedaan aan het feit dat oogdruk geen vaste waarde is?

Waar let je op bij onderzoek van de papil bij open-kamerhoek glaucoom?

Waar let je op bij gezichtsveldonderzoek glaucoom?

Waar let je op bij OCT glaucoom?

Behandeling: Open-kamerhoek glaucoom:Bestaat uit verschillende stappen

Wat is de laserbehandeling open kamerhoek glaucoom?

Wat is de operatieve behandeling open kamerhoek glaucoom?

Wat zijn de familiecontroles bij glaucoom?

Wat is het behandeldoel van de behandeling glaucoom?

Wat is de eerste lijns behandeling acuut glaucoom?

Tweede lijns behandeling acuut glaucoom behandel opties:

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Huisarts - NHG schouderklachten

Blok Geel

Impact / 1/2 Havo/Vwo / deel Basisboek

The Geo 2

Stichting & vereniging : nieuwe stijl

Chemie Overal (6e editie) 3 VWO

Biologie voor jou 4v leeropdrachtenboek deel…

Biologie & verzorging voor jou : biologie en…

Nova Scheikunde 4 VWO/Gymnasium

Newton : natuurkunde voor de bovenbouw.

Vraag en aanbod lesbrief VWO

Stichting en vereniging/lesbrief/VWO

Literatuur : geschiedenis en theorie VWO 2e …

Behandeling: Open-kamerhoek glaucoom:
Bestaat uit verschillende stappen