Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Het zeegat uit: arbeidsomstandigheden van het lagere personeel in de zeevaart 27 | Steffelaar

• 1 Rekrutering en gages van matrozen

  Dit is een preview. Er zijn 1 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• Noem een aantal zeevarende gemeenschappen in de Republiek en wat hadden schipper en opvarenden met elkaar gemeen.

  De Rijp, Jisp, Broek en Den Helder, Terschelling en Harlingen. De schipper nam streekgenoten, familieleden soms, mee op zijn schip.

• De scheepvaart en dus de arbeid was seizoensgebonden. Hoe werkte dit gegeven sociaal door?

  's Winters bleven de schepen in de havens en keerden de opvarenden naar hun woonplaatsen terug. Huwelijke werden dan ook vaak in de winter gesloten, veel kinderen werden in de herfst geboren. Soms vonden de matrozen tijdelijk werk bij dijkonderhoud of in de landbouw.

• Wat voor soort mensen monserden aan bij de VOC?

  Dat waren veelal paupers, die inaanmonstering een laatste middel zagen om zelf in hun levensonderhoud te voorzien. Ook werden weesjongens of mannen uit armen- en tuchthuizen gerekruteerd.

• Beschrijf de arbeidsbemideling van het zeevarend personeel.

  Er werd gebruik gemaakt van ronselaars. Deze ronselaars, 'logementhouders', 'volkshouders'of ook wel 'zielverkoper'genoemd, gaven de werkzoekenden onderdak of logies. Op de dag dat de bewindhebbers nieuw volk voor hun schepen aannamen, bracht de volkhouder de aankomende zeelieden naar het Oost-Indische Huis

• 1.1 Rekrutering

• Wat hield de transportbrief, als schuldbekentenis in en waar bestond de uitbuiting uit?

  Als vergoeding voor logies en onderdak ontving de volkhouder de 2 maanden gage die de matroos als voorschot ontving, die meestal 150 gulden betrof. De volkhouder hield buitensporig veel over ten koste van de matroos. Die matroos immers, ontving door zijn arbeid een gage van circa 10 tot 12 gulden per maand en had dus zo 'n anderhalf jaar nodig om de schuld af te lossen. Daar kwam bij dat de VOC pas tot betaling overging als de betrokken zeevarende nog in dienst en in leven was .

• Waardoor ontstong er handel in transportbrieven?

  De volkhouder was vaak niet zo kapitaalkrachtig, dat hij niet zo lang kon wachten met het verzilveren van de transportceel, en daarom verkocht hij deze zo snel mogelijk aan een 'transportkoper'. Zo word duidelijk, waar de naam zielverkoper vandaan komt. (verbastering van ceelverkoper)

• 1.2 De verdienstenFill in the title of 1.2

• Waarom was het aantal opvarenden van de uit Nederland vertrekkende Oost-Indievaarders veel groter dan nodig om de schepen te doen zeilen?

  1. Om de vloot in Azie van bemanning te voorzien 2. grote aantallen soldaten gingen mee. 3. Ook ambachtslieden en hogere VOC-ambtenaren gingen mee om hun werk in de VOC-vestigingen te doen.

• Wat verdiende een VOC matroos en een scheepstimmerman op de werf?

  Een matroos verdiende niet meer dan 70 gulden en kost en inwoning gratis. Een timmerman verdiende in die tijd 311 gulden.

• Waarom voelden de matrozen, die traditioneel hun werk vonden in de Europese scheepvaart, weinig voor een overstap? 

  Wie dienst nam bij de VOC ging een verband van 3 tot 5 jaar aan. Wie voor de VOC koos, was dus lang van huis en leip grote kans om tijdens zijn dienstverband te overlijden.

• 1.3 Zeemansliedjes over de Oost

• Welke 2 motieven kwamen steevast terug in de zeemansliederen?

  De behoefte aan geld of rijkdom en de zucht naar avobtuur.