Antropoceen Latour - Tekst 6: Latour en Lenton 'Uitbreiding van het domein van de vrijheid, of waarom Gaia zo moeilijk te begrijpen valt - ZELFTOETS

3 belangrijke vragen over Antropoceen Latour - Tekst 6: Latour en Lenton 'Uitbreiding van het domein van de vrijheid, of waarom Gaia zo moeilijk te begrijpen valt - ZELFTOETS

Op p. 131 en 132 bespreken Latour en Lenton het vernieuwende van de manier waarop Lovelock en Margulis de term 'Gaia' hebben geïntroduceerd. Waarin ligt dit vernieuwende? En hoe sluit dit aan bij de filosofie van Latour?


Latour en Lenton beschrijven dit zelf als '…het verlenen van historiciteit aan handelingsvermogen aan alle levensvormen…' .
Handelingsvermogen niet afhankelijk gemaakt van een van tevoren opgelegd conceptueel kader.
Latour en Lenton interpreteren Lovelock en Margulis zo, dat in hun benadering geen andere orde wordt voorondersteld dan de orde die pas ontstaat door de verwevenheid van de verschillende actoren. Uitgangspunten ANT.

Volgens Latour en Lenton is er één Gaia maar is Gaia niet één overzichtelijk geheel. Hoe past deze gedachte in de denkwijze van Latour?


Latour > delen kunnen niet verklaard worden uit overkoepelend samenhangend geheel, maar elk geheel slechts tijdelijk en beperkt effect is van dynamische wisselwerking tussen delen.
Gaia is dit voortdurend veranderende effect dat zelf niet als verklaring voor het functioneren van de delen kan worden aangedragen.
Daarom verwerpt Latour zowel biologische als politieke en sociale metaforen die varianten zijn op de verhouding tussen deel en geheel.

Tot welk nieuw begrip van vrijheid en democratie leidt deze visie van Latour en Lenton?

Zij vatten Gaia op als een systeem vrije, autonome levensvormen die, zonder  omvattende ordening, veel verschillende relaties met elkaar aangaan.
Menselijke vrijheid staat vaak tegenover een natuurlijke noodzakelijkheid (wet zwaartekracht niet overtreden).

Latour en Lenton willen voorbij deze tegenstelling
  • Natuurlijke ordeningen niet bepalend voor menselijke keuzes (bijvoorbeeld: menselijke voortplanting is afhankelijk van seksualiteit, maar dat betekent nog niet dat voortplanting het enige doel van seksualiteit is).
  • Mensen kunnen hun vrijheid alleen ervaren binnen relaties met hun omgeving.
De veranderingen in het Antropoceen dwingen ons daarom onze leefwijze aan te passen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo