Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Politieke Structuren en Processen Deel 2

• Week 1: Verzuiling en Scheidslijnen & Verzuiling en Concensusdemocratie: Typisch Nederlands?

  Dit is een preview. Er zijn 7 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 29/10/2014
  Laat hier meer flashcards zien

• Wat is het verschil tussen tegenstellingen, scheidslijnen en breuklijnen?

  tegenstellingen komen voort uit individuele belangen. Wanneer er sprake is van een verschil in deze belangen kunnen we spreke van een tegenstelling. Wanneer deze tegenstellingen zich op verschillende vraagstukken uit kunnen we spreken van een scheidslijn. Als zowel de maatschappelijke scheidslijnen en politieke scheidslijnen samenvallen is er sprake van een breuklijn. 

• Aan welke kenmerken moet een groep voldoen zodat er sprake is van een bepaalde breuklijn (3)?

  
  1. Er moet sprake zijn van groepsvorming 2. De achtergrondkenmerken zorgen voor een basis voor een collectieve identiteit/bewustzijn 
  3.Er moet sprake zijn van een vorm van (politieke) organisatie

• Noem de 4 historische breuklijnen die Lipset en Rokkan (1967) hebben gevonden in hun onderzoek? En welke conclusies werden er getrokken uit dit onderzoek?

  Lipset en Rokkan hebben verschillende groepen bij elkaar gebracht en vonden dat in West-Europa er sprake van van een overeenkomst van breuklijnen van verschillende landen. De Breuklijnen die zij vonden waren:
  1. Centrum versus periferie 
  2. Religieuze scheidslijnen 
  3. Klassen tegenstelling 
  4. Stad versus Platteland 
  Sommige (1&2) werden al gevormd in het pre-industrieeele tijdperk terwijl andere (3&4) pas opkwamen na de Industriële Revolutie 

• Welke factoren (4) hebben bijgedragen aan het ontdooien van het Nederlandse partijenstelsel?

  1. Individualisering --> onafhankelijk denken 
  2. Migratie --> nieuwe groepen mensen
  3. Opkomst van een nieuwe middenklasse  --> zorgt dat historische breuklijnen verdwijnen
  4. Secularisering

• Wat zijn de factoren (3) die hebben bijgedragen aan een stabiel partijsysteem sinds de 20ste eeuw?

  1. geen grote groepen nieuwe kiezers 
  2. Massa partijeen socialiseerde kiezer
  3. Kiesstelsel houd systeem in stand

• Welke rol spelen breuklijnen op de politiek en samenleving?

  Breuklijnen structuren de samenleving en de politiek (via het partijsysteem). Heel lang stond dit vast maar op dit moment lijken we toe te neigen naar een herstructurering van zowel de samenleving als van het partijsysteem.  

• Wat is een Consocational democracy (Lijphart)?

  Een democracy die niet is gebaseerd op stijd maar op coöperatie tussen verschillende elites.

• Wat waren de factoren (3) die de verzuiling op gang brachten en welke gebeurtenis is essentieel geweest voor de verzuiling en waarom?

  de verzuiling werd aangewakkerd door:
  1. Een verdergaande verstedelijking
  2. Secularisering golf
  3. Uitbereiding electoraat 
  De schoolstrijd is een conflict wat essentieel is voor de ontzuiling binnen Nederland omdat vanuit dit conflict verschillende (politieke) gemeenschappen ontstonden 

• Wat werd er geregeld in de Pacificatie (1917) en waarom kunnen we stellen dat dit nog typerend is voor de heden ten daagse politiek?

  Tijdens de Pacificatie in 1917 werd er een staatscommissie opgericht en een packagedeal opgesteld waarin iedereen gedeeltelijk kreeg wat zij eiste. Zo kwam er bijvoorbeeld een oplossing voor de scholenstrijd, algemeen kiesrecht voor vrouwen en de sociale kwestie werd erkent als staatszorg. Het streven naar een soort van consensus tussen de verschillende partijeen via een soort van "tussenwegverdrag" was in die tijd nieuw, maar wel typerend voor de politiek die wij nu kennen in Nederland 

• Waarom is een federaal systeem geen oplossing voor de verzuiling in Nederland?

  In de definite van Hellemans over verzuiling komen twee duidelijke kenmerken naar voren. Bij verzuiling zou er sprake zijn van zowel politieke als sociale segmentatie en segregatie, maar niet op territoriaal gebied. Een federaal stelsel zou dan ook geen oplossing bieden omdat mensen zich dus wel verenigden maar wel door elkaar bleven wonen.