Samenvatting: Handboek Ouderenpsychologie | 9789058983121 | Marja Vink, et al

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Handboek Ouderenpsychologie | 9789058983121 | Marja Vink, Yolanda Kuin, Gerben Westerhof; Sanne Lamers; Anne Margriet Pot

• 1 Ouder worden en ouderenpsychologie

  Dit is een preview. Er zijn 36 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• Welke kritiek is er op de indeling in vijf fasen (vroege jeugd 0-15, jongvolwassen 15-30,consolidatie/spitsuur 30-60, ouderdom 60-80, intensieve verzorging 80+) in het rapport "Verkenning levensloop"?

  •  60-80 ouderdom noemen is onzorgvuldig, beter verlengde middelbare leeftijd
  • Sommige onderzoekers liever indelen in voor en na pensioen 
  • De 80+ fase is niet voor iedereen 'intensieve verzorging'
  •  Levensfase 95+ of 100+  als een aparte levensfase toevoegen

• Wanneer was er sprake van een grote stijging in levensverwachting en wat zijn de verwachtingen?

  De grootste stijging in levensverwachting kwam voor de 2e wereldoorloog door afname van kindersterfte, waarna de levensverwachting ook op oudere leeftijd bleef toenemen (dubbele vergrijzing). Verwachting is dat het aantal mensen boven de 100 de komende jaren zal blijven verdubbelen.

• Wat wordt er bedoeld met het begrip "participatiesamenleving" (voorheen 'verzorgingsstaat') en wat betekent dit voor het verlenen van zorg aan ouderen?

  • Burgers nemen zelf verantwoordelijk voor hun eigen gezondheid en welzijn.
  • zelf de regie voeren over hun leven,
  • competenties inzetten voor zichzelf en anderen,
  • in eerste instantie terugvallen op hun sociale netwerk voor ondersteuning.

  
  Voor de hulpverlening vraagt dit een andere opstelling: 
  

  • begeleiden in het behoud van de eigen regie. 
  • Er moet meer worden geluisterd en gevraagd worden naar wat de cliënt en de naasten willen. 

  
  Dit leidt tot meer differentiatie en pluriformiteit in zorgaanbod en zorguitvoering waardoor cliënten meer te kiezen hebben.   

• Er zijn vele veronderstellingen over ouderen, die niet blijken te kloppen met de werkelijkheid. Wat zijn de belangrijkste bevindingen ten aanzien van de hedendaagse ouderen?

  • Ouderen laten in de laatste 10-15 jaar meer gezondheidsproblemen zien en behoeven meer zorg.
  • Een grotere groep ouderen wil na zijn pensionering doorwerken in hun huidige baan of in een nieuwe setting. Dit zorgt beleven van plezier en geeft zin aan het leven.
  • Een derde van de mensen tussen 55 en 74 jaar doet gemiddeld 6 uur per werk aan vrijwilligerswerk.

• Wat zijn de 4 belangrijkste aandachtspunten binnen de ouderenpsychologie die anders zijn dan in de psychologische hulpverlening aan jongere volwassenen?

  • Leeftijdsgerelateerde factoren
  • veranderingen in hun omgeving, 
  • levensgeschiedenis.
  • De werkrelatie tussen de therapeut en de oudere cliënt

• Het begrip gezondheid had vroeger een andere betekenis dan hoe er tegenwoordig naar wordt gekeken. Kun je de verschillende betekenissen beschrijven en welk model wordt hiervoor tegenwoordig gebruikt?

  • Vroeger: gezondheid werd vooral gezien als afwezigheid van ziekte.
  • Tegenwoordig: Healthy Aging Model: dit model is van de World Health Organization (WHO). Dit model gaat ervan uit dat gezond ouder worden van belang is voor iedereen om het functioneren zo veel mogelijk te bevorderen en te behouden. Dit geldt voor zowel mensen zonder ziekten en aandoeningen, maar ook voor degenen van wie de mentale of fysieke capaciteiten zijn verminderd, zoals bv dementie.
  • Er is een toenemende aandacht voor veerkracht, zingeving en welbevinden om het eigen functioneren zo optimaal mogelijk te houden, ook wanneer men met tegenslagen te maken krijgt.

• Het denken in de ouderenpsychologie sluit aan bij het model van Healthy Aging, op welke manier sluit het aan?

  In de ouderenpsychologie wordt ontwikkeling gezien als groei, maar ook als behoud van functioneren en als het omgaan met tegenslagen en verlies.

• Knight en Pachana (2015) hebben vanuit de levensloop theorie een raamwerk ontwikkeld om de psychologische behandeling van ouderen aan te passen aan de individuele oudere cliënt . Hoe heet dit model en waarom is dit een goed model?

  Het model heet Contextual Lifespan Theory for Adapting Psychotherapie (CALTAP).
  

  • Helpt te kijken naar verschillende relevante factoren die van invloed zijn op problemen. 
  • Geeft helderheid aan de therapeut, de oudere en zijn naasten over de vraag: Wat heeft leeftijd met het probleem van doen?"
  • Het helpt om de de valkuil 'het komt door de leeftijd' te omzeilen en dat er dus niets aan gedaan kan worden.

• In de participatiesamenleving wordt er een grote nadruk gelegd op autonomie en zelfbeschikking, welke problemen brengt dit met zich mee ten aanzien van ouderen?

  Het zorgt voor problemen bij kwetsbare mensen. Zij kunnen hun leven niet altijd meer naar eigen inzicht vormgeven en zijn ook niet altijd in staat om hun eigen zorgvragen adequaat te formuleren. bv ouderen met dementie of met een psychotische stoornis die niet altijd zelf om hulp zal gaan vragen.
  Er moet per persoon worden bekeken waar belangenbehartiging gerechtvaardigd is om te voorkomen dat iemand van de noodzakelijke hulp verstoken blijft.

• Wat is een valkuil in de hulpverlening aan ouderen?

  De problemen worden toegeschreven aan ouderdom en worden daarmee als onoplosbaar gezien. Behandelbare aspecten worden hierdoor gemist en er ontstaat geen ruimte voor hoop op verbetering. Dit doet zich voor bij de ouderen zelf, bij hun naasten en bij hulpverleners.
  Zorgvuldige analyse van welke klachten aan de leeftijd zijn toe te schrijven en welke een andere oorzaak hebben.